به گزارش خبرنگار ایبِنا، بیت‌کوین اولین رمزارز در جهان است که در سال ۲۰۰۹ توسط فردی ناشناس که خود را ساتوشی ناکاموتو نامید، معرفی شد. ناکاموتو در سال ۲۰۰۹ یک وایت‌پیپر (مقاله) را در فضای مجازی از طریق ایمیل منتشر کرد که در آن از سیستم بلاکچین صحبت می‌شد. بلاکچین همان سیستمی است که ارز دیجیتال بیت‌کوین بر اساس آن طراحی شده است. با استفاده از این سیستم امکان طراحی یک پول دیجیتال با تراکنش غیرمتمرکز (بدون نظارت یک نهاد) امکان‌پذیر شد.
بیت‌کوین یک نسخه همتا به همتا از پول دیجیتال است که تراکنش‌ها در آن بدون واسطه انجام می‌شود. شاید سوال کنید بدون واسطه به چه معناست؟ در واقع بدون واسطه بودن تراکنش‌ها به معنی عدم افشای هویت افراد در نقل و انتقالات آن است به گونه‌ای که دولت و بانک‌های مرکزی و یا هر نهاد دیگری در انجام تراکنش‌ها دخالت و کنترلی ندارند.
بیت‌کوین بر پایه سیستم بلاکچین عمل می‌کند. بلاکچین نیز یک سیستم است که در آن زنجیره‌ای از اطلاعات با استفاده از یک سیستم همتا به همتا بر روی تراکنش‌ها برچسب زمانی (TimeStamp) می‌گذارد و این فرآیند با استفاده از معادلات ریاضی پیچیده‌ای انجام می‌شود که امکان اختلال در آن را تقریبا غیرممکن می‌کند. از بلاکچین به عنوان یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین اختراعات قرن ۲۱ یاد می‌شود.
بیت کوین از کلید عمومی رمزنگاری شده (آدرس عمومی) استفاده می‌کند؛ و این آدرس و کلید آن اطلاعاتی است که دسترسی به این دارایی را فراهم می‌کند. این اطلاعات امکان استفاده از دارایی‌های رمزنگاری شده را برای هر فردی که آن‌ها را در اختیار داشته باشد، فراهم می‌کند. به همین دلیل است که ریسک استفاده از دارایی رمزنگاری شده بسیار بالاست، زیرا اگر اطلاعات خود را به هر طریقی از دست بدهید، در واقع همه دارایی خود را از دست داده‌اید و هیچ راه بازگشتی برای آن‌ها وجود ندارد.
نوسانات بیت‌کوین از زمان پیدایش
در سال ۲۰۰۸ که بیت‌کوین توسط شخص ناشناسی به نام ساتوشی ناکاموتو معرفی شد تا جولای ۲۰۱۰ که اولین قیمت بیت‌کوین با ۸ سنت تعیین شد، بیت‌کوین قیمتی نداشت. قیمت این ارز از ۸ سنت در جولای ۲۰۱۰ به ۵۰ سنت در دسامبر همان سال رسید و در واقع رشد قیمت این ارز آغاز شد. در سال ۲۰۱۱ این نرخ به ۳۱ دلار رسید و همین مسئله موجب هجوم هکر‌ها به طرف آن شد. افزایش تعداد هک‌ها و ناامنی بیت‌کوین باعث سقوط قیمت بیت‌کوین به ۳.۲۷ دلار شد و پس از آن با اصلاحاتی قیمت بیت‌کوین دوباره شروع به رشد کرد.
قیمت بیت‌کوین در اواخر سال ۲۰۱۳ به ۵۹۷.۵۰ دلار رسید و این رشد قیمتی نسبتا زیاد، باعث جلب توجه سرمایه‌گذاران و مردم به سمت بیت‌کوین شد. این رمزارز در سال‌های متمادی بعدی به طور فزاینده‌ای رشد کرد به طوریکه در نوامبر سال ۲۰۲۱ به سقف ۶۵۴۶۶.۸۴ دلار رسید. با این میزان از رشد افرادی که در سال‌های گذشته بر روی بیت‌کوین سرمایه‌گذاری کرده بودند با بازدهی بسیار بالای سرمایه‌گذاری خود مواجه شدند.
پس از سقف تاریخی ۶۵ هزار دلاری بیت‌کوین در اکتبر سال ۲۰۲۲، بیت‌کوین سقوط شدیدی را تجربه کرد و به ۱۶ هزار دلار در نوامبر ۲۰۲۲ رسید. قیمت بیت‌کوین در مارس ۲۰۲۳ در کانال ۲۲ هزار دلاری قرار دارد و در نوسان است.
معایب بیت‌کوین چیست؟
استفاده از بیت‌کوین تنها در بستر فضای مجازی امکان‌پذیر است و پیچیده بودن استفاده از آن در این بستر یکی از دلایلی است که موجب استقبال کمتر از این رمزارز شده است. با اینکه نام بیت‌کوین به گوش بسیاری از افراد رسیده است، اما همچنان اطلاع افراد از نحوه کارکرد بیت‌کوین و استفاده از آن پایین است.
نوسانات بالا
از طرفی ارزش بیت‌کوین بر اساس میزان استقبال و پذیرش آن از طرف افراد دیگر وابسته است. همین مسئله باعث شده تا ارزش بیت‌کوین پایدار نبوده و با نوسانات بسیار زیادی همراه باشد. نوسانات بالای ارزش بیت‌کوین باعث افزایش ریسک استفاده از آن‌ها می‌شود.
عیوب ساختاری
سیستم بلاکچین در حال توسعه است و هنوز تمام زوایای استفاده از آن بررسی نشده و نواقص آن به طور کامل رفع نشده است. همین مسئله باعث افزایش حملات هکر‌ها به این سیستم و از دست رفتن دارایی رمزارز افراد شده است. به طوریکه در سال ۲۰۲۲ میزان هک شدن دارایی ارز دیجیتال به بالاترین سطح خود از ابتدای پیدایش آن‌ها رسید. در سال گذشته ۳.۸ میلیارد دلار از دارایی رمزارز افراد از طریق هک سرقت شد.
عدم وجود قوانین مشخص
با اینکه در وایت‌پیپر بلاکچین غیرمتمرکز بودن و عدم کنترل یک نهاد واسطه به عنوان یک ویژگی مثبت معرفی شده است، اما این مسئله برای استفاده کنندگان از ارز‌های دیجیتال مشکلاتی بسیاری به همراه داشته است. کارکرد ارز‌های دیجیتال به گونه‌ای است که اعمال قوانین برای جلوگیری از استفاده مجرمانه، سرقت و کلاهبرداری در آن‌ها را با چالش همراه می‌کند. پرونده‌های بسیار زیادی در رباطه با سرقت، استفاده برای اهداف مجرمانه و دیگر موارد در حوزه ارز‌های دیجیتال وجود دارد که همچنان باز و روند پیگیری قضایی آن بدون نتیجه باقی مانده است.
مزایای بیت‌کوین چیست؟
بیت‌کوین با تمام معایب بزرگ خود، مزایایی دارد که تا به حال آن را پابرجا نگه داشته است. با بیت کوین، ارسال و دریافت پول در هر نقطه از جهان، در هر ساعت از شبانه روز امکان‌پذیر است. پس از ظهور رمزارز‌ها در دنیا نقل و انتقالات مالی بدون هیچ محدودیتی امکان پذیر شد. انسان‌ها می‌توانند بدون محدودیت مکانی و زمانی و بدون اینکه شناسایی شود که چه مقدار مبلغ و برای چه کسی ارسال کرده‌اند، نقل و انتقالات مالی خود را انجام دهند. بدون شک این انقلابی بزرگ در سیستم پرداخت است.
نوآوری در پرداخت، توسعه تکنولوژی پرداخت و هزینه تراکنش پایین‌تر به خصوص برای کشور‌هایی مثل ایران از جمله دیگر مزایای بیت‌کوین و به طور کلی رمزارزهاست.
فناوری بلاکچین نه تنها حوزه پرداخت و بانکداری، بلکه بسیاری از حوزه‌های اقتصادی دیگر را نیز متحول کرد. با استفاده از این فناوری با مدیریت داده‌ها در صنایع و کسب‌و‌کار‌هایی مثل، حمل‌و‌نقل، انرژی، خرده‌فروشی، کشاورزی و منابع طبیعی و دیگر موارد گام‌های مهمی برداشته شده است.
